Lumiere Cinematographe transformé Pathé (J.Carpentier) 1902


In 2006 werd in een Gentse opslagplaats een grote collectie films, filmaffiches, projectoren en toverlantaarn materiaal gevonden. Daarnaast werd er ook een collectie (metalen) mechanische poppen ontdekt. Het materiaal bleek eigendom te zijn geweest van Léon Van de Voorde. Deze projector is afkomstig uit deze collectie. De rest van de collectie wordt nu bewaart bij de Fondation Jérôme Seydoux-Pathé in Frankrijk.

In 2006, a large collection of films, film posters, projectors and magic lantern material was found in a warehouse in Ghent. In addition, a collection of (metal) mechanical puppets was discovered. This collection turned out to be the property of Léon Van de Voorde. This projector came from this collection. The rest of the collection is kept at the Fondation Jérôme Seydoux-Pathé in France

 


Over de projector /About the projector

Jules Carpentier

Instrumentenmaker Jules Carpentier (1851-1921) is gekend voor de bouw van de beroemde Cinématographe Lumière camera/projector (1895). Het eerste camera/projector systeem van de gebroeders Lumière en een mijlpaal in de filmtechnische geschiedenis. De cinematographe kon zowel bewegende beelden opnemen als films projecteren op een scherm.

In 1897 ontwikkelde Carpentier een versie van de cinematographe die uitsluitend bestemd was voor de projectie van films. De projector in mijn collectie is, zoals de naam reeds aangeeft, een aangepaste versie van deze Cinématographe Lumière projector uit 1897, gemaakt voor de firma Pathé.


Instrument maker Jules Carpentier (1851 - 1921) is known as the manufacturer of the famous Cinematographe Lumière camera/projector (1895). The first camera/projector system of the brothers Lumière and a milestone in the history of movie techniques. The cinematograph could record and project moving images.

In 1897, Carpentier developed a version of the cinematographe that was exclusively intended for projection. The projector in my collection is, as you can derive from the name, an altered version of the Cinématographe Lumière projector from 1897, made for the Pathé company.


De projector maakt gebruik van een intermitterend grijp- of klauwsysteem dat de film stapsgewijs door de projector ´trekt´. Het systeem was gebaseerd op de werking van een naaimachine.

The projector uses an intermittent gripping- or claw system that pulls the film through the projector step by step. The system was based on the mechanism of a sewing machine.






The original lumiere cinematographe projector from 1897




Over Léon Van de Voorde en het Théatre Morieux

Het Théatre Morieux was oorspronkelijk eigendom een zekere P. Morieux uit Parijs, die samen met Henri Van de Voorde (de vader van Léon) rondtoerde op kermissen. 

Léon Van de Voorde was een Gentse academische schilder, technieker en kermisexploitant. Hij zette de kermistraditie van zij vader Henri verder en toerde met het Théatre Morieux voornamelijk rond in Noord-Frankrijk en België. Zijn uitvalsbasis was Gent, waar hij ook een atelier had. In dit atelier werd  onder andere materiaal gemaakt voor nieuwe voorstellingen van het Théatre Morieux.

Tegen het einde van de 20ste eeuw werd het visuele spektakel, dat bestond uit allerhande bewegende mechanische poppen, bewegende (geschilderde) achtergronden en een lichtspel, afgesloten met toverlantaarn projecties.

Vanaf 1902/1903 werden deze toverlantaarns projecties vervangen door filmprojecties. Deze werden aangekondigd als ¨projections du grand cinématographe Frères Pathé de Paris¨. Deze eerste voorstellingen werden zo goed als zeker geprojecteerd met het toestel uit mijn collectie. In 1906 bestelde Léon een nieuwe projector van het type Pathé ABR. Hij kocht er ook films waaronder Le Fils Du Diable, die ik samen met de projector verkreeg. Een foto van de Pathé ABR projector uit de collectie van Léon, kan je bekijken op de website van de Fondation Jérôme Seydoux-Pathé. Vanaf dan kondigde hij zijn filmprojecties aan als Impériator Bio, Cinématographe Geant. 

| Foto: programma van het Théatre Morieux rond 1905 - Afbeelding van skd-online-collection


About Léon Van de Voorde and the Théatre Morieux

The Théatre Morieux was originally owned by a certain P. Morieux from Paris, who toured at fairgrounds together with Henri Van de Voorde (the father of Léon). 

Léon Van de Voorde was an academic painter, technician and fairground operator from Ghent. He continued the fairground tradition of his father Henri and toured with the Théatre Morieux mainly in Northern France and Belgium. His base of operations was Ghent, where he had a workshop. In this workshop he constructed material for new performances of the Théatre Morieux.

Towards the end of the 20th century the visual spectacle of the Théatre Mecanique that consisted of all kinds of moving mechanical puppets, moving (painted) backgrounds and a light show, ended with magic lantern projections.

From 1902/1903 these magic lantern projections were replaced by film projections. These were announced as ¨projections du grand cinématographe Frères Pathé de Paris¨. These first screenings were almost certainly projected with the machine in my collection. In 1906, Léon ordered a new projector of the Pathé ABR type. He also bought films including Le Fils Du Diable, which I obtained together with the projector. You can see a photo of the Pathé ABR projector from Léon's collection on the website of the Fondation Jérôme Seydoux-Pathé. From then on he announced his film projections as Impériator Bio, Cinématographe Geant.


| Foto: Aankondiging van het Théatre Morieux uit ongeveer 1905 - Afbeelding van skd-online-collection